4 mei 2025, gisteren reed ik door dorpjes die uitbundig versierd waren.

Één dorp hing vol met zwart/wit portretten van jonge jongens met soldaten petjes op. Veel Canadese vlaggen zag ik wapperen, waarschijnlijk kwamen de meeste bevrijders van Oost Groningen daar vandaan. Jonge mannen die mijlen ver van huis hebben gevochten voor onze vrijheid.

Russen zijn ook gek op vrijheid. Als er één land is waarvan de bevolking weet wat het is om in een onvrij land te leven zijn het de Russen. Het moeilijke is, als je het hebt over Rusland, dat je het niet over één volk hebt. Rusland is het grootste land ter wereld, zo’n 375 miljoen inwoners, elf tijdszone’s, meer dan vijftig, totaal verschillende, volkeren, alle geloven die er op de aarde zijn worden in Rusland beleden, je zal het maar moeten managen.

Sinds de Tweede Wereldoorlog is er nogal wat veranderd in Rusland. Het communisme is vervangen voor een, in onze ogen, totalitair regime onder leiding van de Poetin. Maar voor de Russen is dat niet hetgeen wat zij zien als de belangrijkste verandering. Voor de Russen is het vooral belangrijk dat de levensstandaard gigantisch is gestegen. Scholing, gezondheidszorg, infrastructuur,  woningen, alles heeft een boost gehad. En dat hebben ze vooral aan Poetin te danken, althans zo zien zij dat, en ik denk dat ze gelijk hebben.

De ineenstorting van het Sovjet rijk heeft, volgens mijn Russische kennissen, een bijna net zo’n grote impact gehad op de samenleving dan de oorlog. De onzekerheid in de jaren, tijdens en na, Jeltsin zijn voor ons niet te begrijpen. Poetin heeft gezorgd dat de Russen weer trots zijn op hun land, dat de tientallen verschillende volkeren weer hun geloof kunnen belijden, dat er goede scholing is, huizen en voedsel, en dat je, als je dat nodig hebt, binnen een dag een afspraak kan maken in een ziekenhuis, voor een MRI scan, en dat kost je dan €46. Russen zijn net mensen, ze willen gewoon een fijn en rustig leven.

De vrijheid die wij in het Westen verdedigen zien de Russen niet als een voorbeeld. Vrijheid gaat wat, de Russen betreft, niet over inclusiviteit of diversiteit. De vele verschillende volkeren zijn trots op hun tradities, op hun voorouders, op hun normen en waarden. Ik ben lid van een groep waar elke dag een prachtige video wordt afgespeeld met muziek van Russische componisten en beelden van het landschap en de bevolking. Traditionele kledij, oude ambachten, eeuwenoude tradities worden in dat gigantische land met veel passie doorgegeven. Vrijheid gaat in Rusland niet om zwaaien met je blote piemel op een bootje in een Amsterdamse gracht, hebben ze ongelijk?